W czasie III edycji festiwalu „Wschodniosłowiańskie dziedzictwo kulturowe Lublina”, która odbyła się w dniach 15 – 17 czerwca 2018 roku, mieliśmy zaszczyt gościć znakomitych naukowców, artystów oraz osoby duchowne.
Prof. dr hab. Stefan Dudra
Polski politolog i historyk, doktor habilitowany nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki Uniwersytetu Zielonogórskiego. Absolwent Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Zielonej Górze (1991). Doktorat w zakresie historii uzyskał w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Zielonej Górze (1996), a stopień doktora habilitowanego w Uniwersytecie Zielonogórskim (2005). Pierwsze badania naukowe prowadził pod kierunkiem prof. Hieronima Szczegóły, a następnie prof. Czesława Osękowskiego. Pracuje na stanowisku profesora w Zakładzie Stosunków Międzynarodowych Instytutu Politologii Uniwersytetu Zielonogórskiego. Od 2006 roku pełni funkcję kierownika Zakładu Stosunków Międzynarodowych. Jest redaktorem naczelnym czasopisma „Przegląd Narodowościowy – Review of Nationalities”. Od 1 czerwca 2014 r jest członkiem Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych.
Główne zainteresowania naukowe
- najnowsza historia polityczna
- historia Kościoła ze szczególnym uwzględnieniem Kościołów wschodnich.
Publikacje
- monografia „Łemkowie. Deportacja i osadnictwo ludności łemkowskiej na Środkowym Nadodrzu w latach 1947-1960”, Głogów 1998
- „Kościół prawosławny na ziemiach zachodnich i północnych Polski po II wojnie światowej”, Zielona Góra 2004.
Ponadto swoje liczne artykuły i recenzje publikował m.in. w periodykach: „Studia Zachodnie”, „Rocznik Lubuskim”, „Cerkiewny Wiestnik”, „Wiadomości Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego”, „Rocznik Sądecki”,”Rocznik Prawosławnej Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej”, „Almanach Karpacki Płaj” i „Almanach Diecezjalnym. Rocznik Ośrodka Kultury Prawosławnej w Gorlicach”.
Dr hab. Jerzy Grzybowski
Jerzy Grzybowski, historyk, doktor habilitowany, pracuje w Katedrze Studiów Interkulturowych Europy Środkowo-Wschodniej Wydział Lingwistyki Stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią polityczną i wojskowości krajów regionu. Bada również dzieje Kościoła prawosławnego w Polsce w XX wieku. Autor ponad 200 publikacji naukowych (w tym 5 monografii) w kraju i za granicą – na Białorusi, Łotwie, Ukrainie, w Bułgarii, Niemczech, Rosji, Serbii i USA.
Ks. dr Anatol Szymaniuk
Urodził się 1959 roku. Polski duchowny prawosławny, doktor nauk teologicznych, wykładowca akademicki Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Jest absolwentem Prawosławnego Seminarium Duchownego (1980) oraz Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie (1986). W latach 1986–1991 studiował na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu w Atenach. Święcenia kapłańskie otrzymał 24 listopada 1991 r. W 2003 r. uzyskał stopień doktora nauk teologicznych na Wydziale Teologicznym ChAT. Specjalizuje się w teologii historycznej Kościoła prawosławnego. Jest adiunktem Katedry Historii Kościoła Powszechnego i Autokefalicznych Kościołów Prawosławnych Wydziału Teologicznego ChAT oraz od września 1998 r. lektorem języka greckiego w Prawosławnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Od 1995 r. jest proboszczem parafii prawosławnej pw. św. Pantelejmona w Białymstoku–Zaściankach. Piastuje również funkcję rzecznika prawosławnej kurii diecezji białostocko-gdańskiej. W 2016 roku był jednym z delegatów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego na Święty i Wielki Sobór Kościoła Prawosławnego.
Dr Jan Sęk
Urodził się w 1948 roku w Rakszawie. Polski polityk i nauczyciel akademicki, senator III kadencji, członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji (1997–2003). W 1971 r. ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie W 1982 r. uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. W pierwszej połowie lat 70. był zatrudniony w urzędzie wojewódzkim, gdzie pełnił funkcję zastępcy naczelnika powiatu. Od 1975 r. zawodowo związany z UMCS, doszedł do stanowiska adiunkta w Zakład Badań Etnicznych na Wydziale Politologii. W latach 1993–1997 sprawował mandat senatora III kadencji, wybranego z ramienia Polskiego Stronnictwa Ludowego w województwie lubelskim. Następnie do 2003 r. zasiadał w Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji (od 1999 r. jako zastępca przewodniczącego). W 2009 powołany na dyrektora naczelnego Filharmonii im. Henryka Wieniawskiego w Lublinie, którą to funkcję piastuje do dziś.
Chór OKTOICH
Pełna nazwa wykonacy brzmi: Chór OKTOICH przy cerkwi pw. św. św. Cyryla i Metodego we Wrocławiu oraz Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego Garnizonu Wrocław, którym dyryguje ks. Grzegorz Cebulski.
OKTOICH powstał we wrześniu 1991 roku jako zespół męski przy Parafii Prawosławnej św. Cyryla i św. Metodego we Wrocławiu. W 1999 roku dekretem śp. abp gen. dyw. Mirona Chodakowskiego został powołany do niesienia swej posługi w strukturach Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego. Do tej pory nagrał dziewięć płyt CD; dał setki koncertów w Polsce i w renomowanych salach koncertowych i filharmonicznych Europy: Moskwy, Londynu, Brukseli, Budapesztu, Tbilisi, Kiszyniowa, Bukaresztu, Pragi, Berlina, Monachium, Hanoweru i katedr Francji. Wystąpił w wielu programach telewizyjnych; uzyskał też nominację do nagrody Fryderyków. Zespół jest 4-krotnym laureatem Międzynarodowego Festiwalu Muzyki cerkiewnej w Hajnówce (I i II miejsce; 1992,1994, 2006, 2011 r.) oraz Międzynarodowego Festiwalu Kunsztu Śpiewu Diakońskiego w Moskwie – nagroda specjalna (1997). W roku 2004 chór został uhonorowany Ogólnopolską nagrodą im. św. Brata Alberta – za całokształt działalności kulturalno-charytatywno- ekumenicznej. We wrześniu 2009 roku na zamówienie Kancelarii Prezydenta RP zespół nagrał wraz z Orkiestrą Reprezentacyjną SOW, płytę CD pt.„Bo wolność Krzyżami się mierzy”
o tematyce patriotyczno-wojskowej. Od 2009 roku zespół występuje również z głosami żeńskimi. W 2011 roku chór został uhonorowany nagrodą im. Księcia Konstantego Ostrogskiego za wkład w propagowanie kultury Kościoła Prawosławnego. W 2012 roku chór nagrał z multiinstrumentalistą Józefem Skrzekiem płytę CD pt. „Kazania Świętokrzyskie – spektakl słowno-muzyczny”. W 2014 roku ukazała się płyta CD „ Panichida Grunwaldzka – Nabożeństwo żałobne za poległe rycerstwo i wojów”, który to utwór chór wykonuje w XV w polszczyźnie.
Chórzyści „Oktoichu” są odznaczeni przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego a także MON-u i Stowarzyszeń Kombatanckich medalami: „Zasłużony dla Kultury Polskiej” „Gloria Artis” i „ Pro Memoria” „Zasłużony dla Obronności Kraju”.
Ks. prof. Jerzy Tofiluk
Urodził się w 1957 roku w Szczecinku. Duchowny prawosławny, profesor nadzwyczajny Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, rektor Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie. W 1978 r. ukończył Prawosławne Seminarium Duchowne, a w 1981 r. studia magisterskie w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. W tym samym roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk metropolity Bazylego i objął funkcję wikariusza katedry metropolitalnej pw. św. Marii Magdaleny w Warszawie. Od 1982 r. jest nauczycielem akademickim w Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, a od 1985 r. w Prawosławnym Seminarium Duchownym, gdzie od 1987 r. piastuje funkcję rektora. W 1995 r. obronił doktorat na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej, a od 2008 roku jest profesorem nadzwyczajnym tej uczelni. Jest autorem i współautorem wielu publikacji – m. in.: „Specyfika polskiej terminologii prawosławnej. Koncepcja normatywizacji pisowni” (inni autorzy: Abp Jakub (Kostiuczuk), ks. Marek Ławreszuk, ks. Włodzimierz Misijuk, Jarosław Charkiewicz), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2016.
Dr Andrzej Frejlich
Historyk sztuki i muzeolog. Studia historii sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, doktorat w zakresie nauk o sztuce na Uniwersytecie Jagiellońskim. Mistrzowie: prof. Tadeusz Dobrzeniecki i prof. Tadeusz Chrzanowski. Długoletni pracownik naukowo – dydaktyczny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, potem Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskie w Lublinie. Obecnie pracownik Muzeum Lubelskiego w Lublinie – kustosz Kaplicy Trójcy Świętej na Zamku. Członek Society for the Promotion of Byzantine Studies, UK.
Główne kierunki zainteresowań
- kultura Bizancjum: wczesny monastycyzm bizantyński; początki kształtowania się wschodniej doktryny obrazów; kulturowe relacje Wschód – Zachód; ikonografia sztuki wschodniego chrześcijaństwa; historia polskiej bizantynistyki
- muzeologia i ochrona zabytków
Rafał Wojewódzki
W latach 2013-2017 uczył się w Policealnym Studium Ikonograficznym w Bielsku Podlaskim. Ukończył je w 2017 roku dyplomem-Chełmską Ikoną Bogurodzicy oraz otrzymał dyplom ukończenia szkoły w zawodzie technik plastyk ikonograf. Od ukończenia szkoły pracuje w Studium na stanowisku ikonografa, pisząc ikony zamówione zarówno do świątyń jak i przez osoby prywatne. Ikonograf pisze ikony z zachowaniem wielowiekowej, tradycyjnej techniki i wykorzystaniem tradycyjnych materiałów oraz zgodnie z kanonem pisania ikon obowiązującym w Cerkwi Prawosławnej.
Anna Piasecka
W latach 2006-2010 uczęszczała do Policealnego Studium Ikonograficznego w Bielsku Podlaskim. Ukończyła je w 2010 roku, otrzymując dyplom w zawodzie technik plastyk ikonograf oraz błogosławieństwo Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego na samodzielne wykonywanie prac. Od 2010 roku do dziś pracuje w tejże szkole na stanowisku ikonografa. W ramach pracy pisze ikony zamówione zarówno do świątyń jak i przez osoby prywatne. Anna Piasecka pisze ikony z zachowaniem wielowiekowej, tradycyjnej techniki i wykorzystaniem tradycyjnych materiałów oraz zgodnie z kanonem pisania ikon obowiązującym w Cerkwi Prawosławnej.
Prof. dr hab. Sławomir Żurek
Urodził się w 1967 roku w Lublinie. Polski filolog i historyk literatury, profesor nauk humanistycznych, profesor zwyczajny Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. W 1991 r. ukończył studia w zakresie filologii polskiej w Sekcji Filologii Polskiej Wydziału Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i uzyskał tytuł magistra filologii polskiej na podstawie pracy pt. „Świat żydowski w twórczości Henryka Grynberga”. Odbył studia doktoranckie w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, gdzie otrzymał w 1997 r. stopień naukowy doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy pt. „Synowie światła – synowie ciemności. Sakralne motywy żydowskie w poezji Arnolda Słuckiego”. W 2006 r. uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie literaturoznawstwa – historia literatury polskiej na podstawie dorobku naukowego oraz monografii pt. „Synowie księżyca. Zapisy poetyckie Aleksandra Wata i Henryka Grynberga w świetle tradycji i teologii żydowskiej”. W 2010 r. prezydent RP nadał mu tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych, a w 2012 r. został profesorem zwyczajnym KUL JPII. Pełni funkcję kierownika Katedry Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego, kierownika Pracowni Literatury Polsko-Żydowskiej oraz dyrektora Międzynarodowego Ośrodka Badań nad Historią i Dziedzictwem Kulturowym Żydów Europy Środkowej i Wschodniej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, a także kierownika polsko-niemieckiego zespołu badawczego „Pamięć Zagłady w polsko- i niemieckojęzycznej literaturze autorek i autorów drugiego oraz trzeciego pokolenia post-Szoa”.
Jest członkiem korporacji naukowych
- Polskie Towarzystwo Studiów Żydowskich
- Towarzystwo im. Adama Mickiewicza
- Towarzystwo Naukowe KUL JPII
- Komisja Edukacji Szkolnej i Akademickiej Komitetu Nauki o Literaturze Polskiej Akademii Nauk
- Międzynarodowe Stowarzyszenie Studiów Polonistycznych.
Męski Chór Wojskowy STRATOS
Męski Chór Wojskowy STRATO’S (z gr. wojsko) działa od 4 grudnia 2015 roku z błogosławieństwa Prawosławnego Ordynariusza Wojska Polskiego przy Prawosławnym Ordynariacie Wojska Polskiego w Warszawie. W bardzo krótkim, ale jakże aktywnym okresie swojej działalności, chór śpiewał podczas nabożeństw prawosławnych lokalnych jak również o randze międzynarodowej, pięknie zaprezentował się także na kilku koncertach, uroczystościach wojskowo-religijnych z udziałem ceremoniału wojskowego i najwyższych władz państwowych. Obecnie chór liczy ok. 20 osób. Dyrygentem chóru jest ks. mgr mjr Łukasz Godun.
Chór Cerkwi Katedralnej pw. Przemienienia Pańskiego w Lublinie
Chór Katedry Prawosławnej pw. Przemienienia Pańskiego w Lublinie jest chórem parafialnym, którego działalność skupia się głównie na zapewnieniu oprawy muzycznej nabożeństw. Lubelska świątynia konsekrowana w 1633 r. od marca 1989 r. jest Katedrą biskupa lubelskiego i chełmskiego. Chór często opuszcza mury cerkiewne, aby w Polsce i poza jej granicami prezentować kulturę muzyczną Kościoła Wschodniego, zwłaszcza prawosławnych tradycji wokalnych Południowego Podlasia i Chełmszczyzny. Zespół wziął udział w wielu festiwalach i koncertach muzyki sakralnej w Polsce, m.in. Warszawie, Białymstoku, Łodzi, Lublinie, Zamościu, Radomiu, Puławach, Tomaszowie Lubelskim, Chełmie, Jastrzębiu Zdrój, Białej Podlaskiej, Kaliszu, Sandomierzu, Piotrkowie Trybunalskim i Włodawie oraz za granicą: Kowel i Krzemieniec (Ukraina), Lloret de Mar i Barcelona (Hiszpania), Balingen i Stuttgart (Niemcy) i Bruksela (Belgia). Repertuar lubelskiego chóru to pieśni liturgiczne i paraliturgiczne różnych tradycji Prawosławia. Psalmy, pieśni sakralne i hymny od wieku XVII do twórców współczesnych, kompozycje i aranżacje, melodie jedno- i wielogłosowe z szerokiej gamy cyklu liturgicznego Cerkwi Prawosławnej.
Dyrygentem chóru jest lektor Andrzej Boublej. Absolwent Prawosławnego Seminarium Duchownego i Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej z chórami cerkiewnymi pracuje od 1980 r. Prowadził chóry w Bielsku Podlaskim, Warszawie, Sztokholmie (Szwecja) i Cleveland (Stany Zjednoczone). Od 2002 r. jest dyrygentem Chóry Katedry pw. Przemienienia Pańskiego w Lublinie.
Chór CHOŁMSZCZYNA
Chór „Chołmszczyna” Chełmskiego Centrum Kultury Prawosławnej działa od 2015 roku przy Centrum Kultury Prawosławnej w Chełmiw. Dyrektorem artystycznym i dyrygentem chóru jest matuszka Elżbieta Weremijewicz. Chór występował na wielu prestiżowych imprezach muzycznych – m. in. na Międzynarodowym Festiwalu Kolęd Wschodniosłowiańskich.
Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego
Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego to największa instytucji artystycznej w Wojsku Polskim. Głównym celem Zespołu jest kultywowanie tradycji narodowych i chwały oręża polskiego poprzez różnorodne środki wyrazu artystycznego: muzykę, taniec, śpiew oraz słowo. Swoją działalnością Zespół od ponad kilkudziesięciu lat ukazuje bogactwo kultury narodowej oraz innych państw cudzoziemskich. Upowszechnia ją w środowisku wojskowym i cywilnym – w kraju oraz poza jego granicami. Przedmiotem działalności Zespołu jest opracowywanie programów artystycznych i organizowanie koncertów m.in. estradowych, plenerowych, kameralnych, symfonicznych, solistycznych i chóralnych. Z Zespołem współpracują również uznani artyści scen polskich – śpiewacy, piosenkarze, tancerze i aktorzy. Zespół prowadzi działalność promocyjną i wydawniczą oraz upowszechnia twórczość artystyczną kierowaną do wielopokoleniowej widowni. Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego odwołuje się do wielkiej tradycji narodowo-patriotycznej, która rozwijała się w duchu chrześcijaństwa. Repertuar muzyki sakralnej stanowią utwory o tematyce religijnej, począwszy od Bogurodzicy po msze i pieśni kościelne. Artyści w mundurach występują także w kościołach biorąc udział w różnotematycznych uroczystościach narodowych i religijnych. Zespół działa z wielkim rozmachem, stale poszerzając repertuar. Jako instytucja wojskowa za swoje podstawowe zadanie uznaje koncerty poświęcone historii i tradycjom oręża polskiego. Niewiele bowiem krajów ma tak bogatą, jak Polska, historię walk orężnych oraz tradycję barw, broni i rynsztunku. Prezentowane widowiska artystyczne, koncerty i przedstawienia widzowie, tak w kraju jak i poza jego granicami, przyjmują z aplauzem, ceniąc wysoko profesjonalizm, talent i elegancję artystów. Oprócz dawnych pieśni wojennych i wojskowych w programach znajdują miejsce nowe utwory, także z gatunku muzyki pop. Uznanie dla artystów Zespołu wielokrotnie wyrażali wielcy tego świata – prezydenci, premierzy, koronowane głowy i hierarchowie Kościoła.