Drugiego dnia IV edycji festiwalu 18 maja odbędzie się wyjazd autokarowy szlakiem wschodniosłowiańskiej tradycji prawosławnej do monasteru w Turkowicach. Po drodze jest planowane zwiedzanie cerkwi prawosławnych w Zamościu, Szczebrzeszynie, Hrubieszowie i Chełmie z przewodnikiem ks. prot. Jerzym Łukaszewiczem, który opowie o walorach zwiedzanych zabytkowych cerkwi. Poniżej prezentujemy Cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Hrubieszowie. Ten unikany zabytek o monumentalnej architekturze ma 13 kopuł – to jedyna taka cerkiew w Polsce.
Obecna cerkiew w Hrubieszowie powstała w II poł. XIX w. i jest co najmniej dziewiątą świątynią prawosławną w ponad 600-letniej historii miasta. Pierwszą udokumentowaną wzmianką o istnieniu prawosławnej cerkwi w Hrubieszowie jest przywilej z 1510 r. Zygmunta I Starego. Cerkiew Zaśnięcia NMP w Hrubieszowie została wyświęcona 13 maja 1876 r. przez arcybiskupa Chełmskiego i Warszawskiego Leoncjusza. W latach 1915-1921, w okresie bieżeństwa świątynia była zamknięta, niemniej jednak już w 1921 r. wznowiono w niej działalność duszpasterską. Po II wojnie światowej po akcjach wysiedleńczych, a przede wszystkim akcji „Wisła”, cerkiew hrubieszowska została opuszczona, ale już w 1951 r. wznowiła działalność i od tego czasu jest czynna nieprzerwanie.
Hrubieszowska cerkiew reprezentuje styl bizantyńsko-rosyjski; jest świątynią trójdzielną, orientowaną. Na tle innych świątyń wyróżnia się swoim monumentalizmem oraz liczbą kopuł, gdyż ma ich aż trzynaście. Z tego względu jest jedyną trzynastokopułową cerkwią prawosławną w Polsce i jedną z dwóch na świecie. We wnętrzu świątyni uwagę zwraca dwurzędowy ikonostas wykonany z drewna dębowego z pozłoceniami. Ikony zostały napisane przez petersburskiego ikonografa Siłajewa. W cerkwi znajdują się też cztery starsze ikony z przełomu XVIII i XIX w., a także ołtarzowy krzyż z I poł. XIX w.